ดนตรีอยู่คู่กับมนุษย์มานานและมีอิทธิพลต่ออารมณ์ ความคิด และพฤติกรรมของเรา อย่างไรก็ตาม มี ความเชื่อผิด ๆ ที่ทำให้หลายคนเข้าใจผิดเกี่ยวกับผลกระทบของดนตรีต่อชีวิต เราลองมาสำรวจกันสิครับ ว่ามีเรื่องอะไรกันบ้าง
1. ฟังเพลงคลาสสิกทำให้ฉลาดขึ้น (จาก Mozart Effect)
ความเชื่อผิด:
- หลายคนเชื่อว่า การฟังเพลงของโมซาร์ต (Mozart) ทำให้ฉลาดขึ้น หรือช่วยพัฒนาสมองได้ดีขึ้น
ความจริง:
- งานวิจัยพบว่า การฟังเพลงคลาสสิกอาจช่วยให้สมาธิดีขึ้นชั่วคราว แต่ไม่มีหลักฐานว่า ทำให้ฉลาดขึ้น
- เด็กที่เรียนดนตรี หรือเล่นเครื่องดนตรี มีพัฒนาการสมองของบางส่วนดีกว่าเด็กที่ไม่ได้เรียนดนตรี แต่การฟังเพลงเฉย ๆ ไม่ได้ช่วยพัฒนาสติปัญญาโดยตรง
2. เปิดเพลงคลาสสิกให้ทารกฟัง จะช่วยพัฒนาสมอง
ความเชื่อผิด:
- หลายคนคิดว่า ทารกต้องฟังเพลงคลาสสิกตั้งแต่ในครรภ์เพื่อให้ฉลาดขึ้น
ความจริง:
- ทารกสามารถตอบสนองต่อเสียงดนตรีได้ตั้งแต่อยู่ในครรภ์ แต่ ไม่มีหลักฐานว่าการฟังเพลงคลาสสิกจะทำให้เด็กฉลาดขึ้น
- การโต้ตอบกับพ่อแม่ เช่น การร้องเพลงให้ลูกฟัง หรือพูดคุยกับลูก มีผลดีต่อพัฒนาการสมองมากกว่าการเปิดเพลง
3. ฟังเพลงตอนอ่านหนังสือช่วยให้จำได้ดีขึ้น
ความเชื่อผิด:
- หลายคนคิดว่า การฟังเพลงช่วยให้เรียนรู้หรือจำข้อมูลได้ดีขึ้น
ความจริง:
- การฟังเพลงขณะอ่านหนังสืออาจช่วยให้รู้สึกผ่อนคลาย ทำให้มีสมาธิมากขึ้น ซึ่งช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการเรียนรู้ได้จริง แต่ดนตรีที่มีเนื้อร้อง อาจรบกวนสมองในการประมวลผลข้อมูล ทำให้การจดจำลดลง ดังนั้นหากต้องการฟังเพลงระหว่างอ่านหนังสือ ควรเลือกเพลงบรรเลงที่มีจังหวะช้าและไม่มีเนื้อร้อง
4. เพลงแนวเฮฟวีเมทัลทำให้คนก้าวร้าว
ความเชื่อผิด:
- ดนตรีร็อกหรือเฮฟวีเมทัลมักถูกมองว่า ทำให้คนฟังมีพฤติกรรมก้าวร้าว
ความจริง:
- ดนตรีแนวนี้อาจช่วยให้คนที่มีอารมณ์เครียดหรือโกรธสงบลงได้ เพราะพวกเขารู้สึกว่าได้ระบายอารมณ์ผ่านเสียงเพลง
- เนื้อหาของเพลงและสภาพแวดล้อมในการฟัง มีผลมากกว่าตัวแนวเพลงเอง คนที่ฟังเฮฟวีเมทัลไม่ได้มีความก้าวร้าวมากกว่าคนที่ฟังเพลงแนวอื่น
5. ฟังเพลงเศร้าทำให้หายเศร้า
ความเชื่อผิด:
- เชื่อกันว่าการฟังเพลงเศร้าจะช่วยให้เราระบายอารมณ์เศร้าออกมา และรู้สึกดีขึ้น
ความจริง:
- การฟังเพลงเศร้ามากเกิน หรือนานเกินไป จะต่อเวลาความเศร้าให้ยาวนานขึ้น อาจทำให้อารมณ์เศร้าเข้มข้นยิ่งขึ้น
- หากรู้สึกเศร้ามาก ควรเปลี่ยนไปฟัง เพลงที่มีจังหวะเบา ๆ เพลงสนุกสนาน หรือเพลงที่มีเนื้อหาสร้างแรงบันดาลใจแทน
6. การเล่นดนตรีในวงดนตรีของโรงเรียน เช่นวงโยทวาทิตทำให้ผลการเรียนลดลง
ความเชื่อผิด:
- บางคนเชื่อว่า เด็กที่ใช้เวลาฝึกซ้อมกับวงดนตรีของโรงเรียนจะมีผลการเรียนวิชาสามัญลดลง
ความจริง:
- เด็กๆที่เล่นดนตรีในวงดนตรีของโรงเรียน มีวินัย และมีทักษะทางสังคมดีกว่าเด็กที่ไม่อยู่ในวงดนตรี
- การเรียนดนตรีช่วยพัฒนาสมองด้าน ความจำ สมาธิ และทักษะการแก้ปัญหา เด็กที่เล่นดนตรีมีแนวโน้มที่จะมีไอคิวสูงขึ้น